Başlarken

Bilgi ile İlgili Kavramlar

Bilgi, günümüzde olduğu gibi; tarihin her evresinde büyük bir önem taşımıştır. Öyle ki; bilgi, Bacon’ın da vurguladığı gibi “en büyük güç” anlamına gelmiştir. Bunun en önemli nedeni ise; gerçekleştirilecek her türlü etkinlikte bilgiye ihtiyaç duyuluyor olmasıdır. Antropoloji bilimine göre; düşünme, konuşma melekeleriyle bilgiyi edinme ve bilgiyi aktarma, insanı insan yapan hatta yaşamını devam ettirmesini sağlayan en belirgin özelliklerdir. Sözgelimi; öncül “ilkel” insan için bilgi, bir ölüm-kalım meselesidir. Öncül insanın hayatta kalabilmek için kullandığı tek dayanağı/hazinesi aklıdır. İnsan, deneme-sınama yoluyla yavaş yavaş elde ettiği ve elbette titizlikle koruduğu bilgi sermayesinden, en üst düzeyde, aklı sayesinde yararlanır. Acıktığı zaman bir şeyler yemek durumundadır insan. Bulduğu yeni bir meyve onun için önemlidir. Bu meyve hakkında bir bilgisi yoktur, ama aç olduğu için yemek zorundadır. Bu meyve eğer besleyici bir özellik taşıyorsa; hem açlığını gidermiş hem de bilgi sermayesine bir değer daha katmış olur. Peki ya zehirliyse? O zaman kendisi ölecek, fakat yanındakiler çok değerli bir bilgi edineceklerdir. “Falanca ağacın meyvesini yeme, ölürsün!..” O halde öncül insan için her deneme, her sınama sonuç olarak yeni bir bilgi demektir. Bazen onları rahatlatan bazen de sınayanın hayatına mal olan bir bilgi… Bu bilgi insan için işte bu nedenle önemlidir. Çünkü bu bilgiyi elde ederken hayatını kaybeden kişi, diğerlerini o tehlikeden korumuştur. Şu halde bu çok değerli bilgi titizlikle korunmalı ve başkalarıyla paylaşılmalıdır. Yaşadığımız çağın bir bilgi çağı olduğunu da düşünecek olursak, günümüzde bilginin ne kadar önemli olduğunu daha iyi anlayabiliriz. 

Bu haftaki dersimizde bilgi yönetimi ve bu disiplinle ilişkili  olan veri, enformasyon, bilgi, bilgelik, açık ve örtük bilgi, açık ve örtük bilgi, müşteri bilgisi, girişimci bilgi ve entelektüel sermaye kavramları irdelenmektedir. Bu haftanın ders içeriği oluşturulurken aşağıdaki kaynaklardan yararlanılmıştır.

KAYNAKÇA

Aktan, C.C. ve Vural, İ.Y. (2005). Bilgi çağında bilginin yönetimi. C.C. Aktan ve İ.Y. Vural (Ed.), Bilgi çağında bilgi yönetimi (s. 6-22) içinde. Konya: Çizgi.

Aktan, E. (2018). Büyük veri: Uygulama alanları, analitiği ve güvenlik boyutu. Bilgi Yönetimi Dergisi, 1(1): 1-22.

Altunışık, R. (2015). Büyük veri: Fırsatlar kaynağı mı yoksa sorunlar yumağı mı?. Yıldız: Social Science Review, 1(1): 45-76.

Gülseçen, S. (2014). Bir değer olarak bilgi ve bilginin yönetimi. Türk Kütüphaneciliği, 28(1): 62-68.

Konuşkan, Ö. (2015). Bilgi yönetimi ve bilgi yönetimi anlayışında insan kaynakları yönetimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karabük Üniversitesi/Sakarya Üniversitesi (Ortak Program), Karabük.

Laudon, K.C. ve Laudon, J.P. (2011). Yönetim bilişim sistemleri: Dijital işletmeyi yönetme (A. Öğüt ve diğerleri, Çev.). Ankara: Nobel.

Önaçan, M.B.K. (2015). Organizasyonlar için bilgi yönetimi çerçevesi ve bilgi yönetim sistemi mimarisi önerisi: dOBLYN (Doküman ve Bilgi Yönetimi). Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.

Selvi, Ö. (2012). Bilgi toplumu, bilgi yönetimi ve halkla ilişkiler. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Elektronik Dergisi, 3, 191-214.

Terzi, R., Sağıroğlu, Ş ve Demirezen, M.U. (2017). Büyük veri ve açık veri: Temel kavramlar. Ş. Sağıroğlu ve O. Koç (Ed.), Büyük veri ve açık veri analitiği: Yöntemler ve uygulamalar (s. 13-29) içinde. Ankara: Grafiker.

Tokcan, H. (2015). Bilginin üretimi ve kullanımı açısından bilgi yönetimi: Üniversite’de akademik yöneticilerin bilgi yönetimi algıları üzerine bir uygulama. Yayımlanmamış doktora tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.

Yaşbay, Y. (2007). Bilgi yönetimi. Eğitişim Dergisi: Yönetim ve İnsan Kaynağı, 16 (Ağustos). 18 Nisan 2019 tarihinde http://www.egitisim.gen.tr/tr/index.php/arsiv/sayi-11-20/sayi-16-yonetim-ve-insan-kaynagi-agustos-2007/196-bilgi-yonetimi adresinden erişildi.

Yurdadoğ, B. (1990). Enformasyon çağında kütüphaneler ve kütüphanecilik. Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, 33(1-2): 539-556.

Etkinlik 1

Bu etkinlikte bilgi kavramını ve  bu kavramla ilgili unsurları yakından tanıyacağız. 

Aşağıdaki videoyu izleyin.

Soru 1. Bu haftanın videosunda izlediğiniz gibi,  piramit metaforu  kullanılarak açıklanan veriden akıl'a (bilgelik) doğru giden bir  yolculuk söz konusudur. Bu süreci bir örnek üzerinde, kendi bakış açınıza göre, nasıl açıklayabilirsiniz?

Soru 2. "Entelektüel sermaye" kavramının zihninizde oluşturduğu izlenimler nelerdir?

En son değiştirme: Çarşamba, 23 Temmuz 2025, 10:40 ÖÖ