Tasarım Kavramı ve Süreci
Dersimizin odak noktası olan kullanıcı deneyimi konusuna geçmeden önce tasarım kavramını ve sürecini incelemenin faydalı olacağını düşünüyorum. Çünkü en nihayetinde, odaklandığımız konu ne olursa olsun, izin özü bir tasarıma dayanıyor. Özellikle içinde bulunduğumuz yüzyılda bu durum, çok daha fazla önem kazandı. Gündelik yaşamdan iş dünyasına, gün geçtikçe gelişen tasarım kavramı, sınırları giderek belirsizleşen disiplinler arası bir çalışma alanı dönüştü.
İnsan yaşamının her ayrıntısında tasarım kavramının etkilerini gözlemlemek mümkün. Kullandığınız cep telefonunun şeklinde, sürdüğünüz arabanın kontrol panelinde ve hatta evinizin oturma odasında bir tasarımcının beyninde filizlenmiş bir tasarının izlerini sürebilirsiniz.
Özlüce tasarım; bir kavrama, sürece veya nesneye ilişkin fikirlerin belli bir amaç doğrultusunda gerçek hayata yansıtılması olarak tanımlanabilir. Şöyle ki; bağlamında ele alındığında tasarım;
- Gerekli olanın araştırılması,
- Zekâ ve sanat kesişiminde bir ürünün geliştirilmesi,
- Bir problemenin özgün bir yöntemle çözülmesi,
- Veya belli amaca hizmet eden yaratıcı bir eylem olarak da ifade edilebilir.
Endüstriyel tasarım, mimari tasarım, süreç tasarımı, grafik tasarımı, web tasarımı, arayüz tasarımı, kullanıcı deneyimi tasarımı... Bu örnekleri sonsuza kadar uzatabiliriz. Odak noktası, çalışma alanı ve konusu ne olursa olsun tasarım, bir işin nasıl hayata geçileceği sorusuna yanıt verir.
Tasarımın kavramsal boyutuna değindik birazda tasarım sürecini ele alalım.
Tetikleyicisi ne olursa tasarım süreci bir fikir ile başlar. Bazen bu fikir size patronunuz tarafından dikte edilir, bazen ilham sizi ummadığınız bir anda yakalar ve işe koyulursunuz bazen de bir ihtiyaç sizi tasarıma sürükler. Bu noktada izlemeniz gereken süreci şu şekilde adımlayabilirsiniz:
- Problemi tanımlama
- Önemli noktaları belirleme
- Öneri geliştirme
- Taslak oluşturma
- Taslağı detaylandırma
- Prototip geliştirme
- Test ve Değerlendirme
- Geribildirim
Bir tasarım üzerinde çalışmaya başladığınızda ilk olarak, çözmeye çalıştığınız problemi çok iyi tanımlamaya çalışın. Ardından problemin çözümü ile sizin fikrinizin kesişmesi gereken önemli noktaları belirleyin. Bu aşamadan sonra, bence tasarım sürecinin en keyifli bölümü olan, öneri geliştirmeye geçebilirsiniz. Öneri geliştirirken tabiki kendi iç dünyanıza çekilip geçmiş deneyimlerinizin sizde bıraktığı kazanımları işe koşacaksınız ama başkalarının zekâsına başvurmayı da ihmal etmeyin! Önerilerinizi belli bir olgunluğa ulaştırdıktan sonra taslaklar oluşturun. Önce genel hatları belirginleştirin sonra detaylara geçin. Taslağınızı detaylandırdıktan sonra prototip geliştirmeye geçebilirsiniz. Pek çok kişinin yaptığı yanlışı siz yapmayın! Prototipinizi tamamladıktan sonra mutlaka hedef kitle üzerinde test edin, onlardan geri bildirim alın, aldığınız geri bildirimleri prototipinizi mükemmelleştirmek için kullanın.
Bir solukta tasarım kavramını ve süreçlerini inceledik. Sanırım bu bölüm, kafamdaki tasarım algısını size aktarabilmek için yeterli olmuştur. Tasarım üzerine benimle sohbet etmek isterseniz sizi tartışma gruplarında bekliyor olacağım.
Bir sonraki bölümde görüşmek üzere...