1. Haftaya Başlarken
Osmanlı Türkçesi'ne Giriş dersinin birinci haftası olan bu hafta, Osmanlı Türkçesi alfabesindeki harflerin şekil ve ses açısından tanıtımı yapılacaktır.
Derse geçmeden önce bütün ders boyunca işimize yarayacak olan aşağıdaki bilgilere göz atmanızda yarar vardır. Osmanlıca harfler tek tek özellikleri, hangi ses verdikleri, hangi dilde olduğu nereden geldiği, kalın ince karşılıkları gibi bilgiler aşağıda verilmiştir.
ﺍ – Elif:A veya E sesini verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir. Okutucu olarak A sesi yerine kullanılır.
ب – Be: B sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ﭖ – Pe: P sesi verir. Türkçe ve Farsça kelimelerde bulunur. Arapçada bulunmaz. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ت – Te: T sesi verir. İnce seslilerde kullanılır. Kalın karşılığı Tı’dır.
ث – Se: S sesi verir. Sadece Arapça asıllı kelimelerde bulunur.
ج – Cim: C sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ﭺ – Çe: Ç sesi verir. Farsçadan dilimize geçmiştir ve Arapça bulunmaz.
ح – Ha: H sesi verir. Sadece Arapça asıllı kelimelerde bulunur.
خ- Hı: H sesi verir. Kalın seslilerde kullanılır. İnce karşılığı He’dir.
د – Dal: D sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ذ – Zel: Z sesi verir. Sadece Arapça asıllı kelimelerde kullanılır.
ر – Ra: R sesi verir. Kalın karakterlidir ancak hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ز – Ze: Z sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ﮊ – Je: J sesi verir. Türkçe ve Farsça kelimelerde bulunur. Arapçada bulunmaz. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
س – Sin: S sesi verir. İnce seslilerde kullanılır. Kalın karşılığı Sad’tır.
ش – Şın: Ş sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ص – Sad: S sesi verir. Kalın seslilerde kullanılır. İnce karşılığı Sin’dir.
ض – Dad: D ve Z sesi verir. Sadece Arapça asıllı kelimelerde bulunur.
ط – Tı: T ve D sesi verir. Kalın seslilerde kullanılır. İnce karşılığı Te ve Dal’dır.
ظ – Zı: Z sesi verir. Sadece Arapça asıllı kelimelerde bulunur.
ع – Ayın: Türkçe kelimelerde kullanılmaz. Genellikle A, İ sesi ile ve kendi kuralları ile okunur. Arapça asıllıdır.
غ – Ğayn: Ğ ve G sesini verir. Kalın seslilerde kullanılır. İnce karşılığı Kaf-i yayi ) (گ’dir.
ف – Fe: F sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ق – Gaf: K sesi verir. Kalın seslilerde kullanılır. İnce karşılığı Kef’tir.
ك – Kef: K sesi verir. İnce seslilerde kullanılır. Kalın karşılığı Gaf’tır.
ﮒ – Gef veya Kaf-i farisi: G ve Ğ sesi verir. Türkçe ve Farsça kelimelerde bulunur. Arapçada bulunmaz. İnce seslilerde kullanılır. Kalın karşılığı Ğayn’dır. Kaf-i Yayi de denir.
ﯓ – Kaf-i Nuni veya Nef: N sesi verir. Türklere has bir harftir. Farsça ve Arapçada bulunmaz. Genizden gelen N sesidir. Kaf-i Türki ve Nazal N de denir.
ل – Lam: L sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
م – Mim: M sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
ن – Nun: N sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir.
و – Vav: V sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir. Okutucu olarak o,ö,u,ü sesi yerine kullanılır
هـ – He: H sesi verir. İnce seslilerde kullanılır. Kalın karşılığı Hı’dır. Okutucu olarak e-a sesi yerine kullanılır
ﻻ – Lamelif: La sesi verir. Lam ve elif harflerinin birleşmesiyle oluşur.
ی –Ye: Y sesi verir. Hem kalın hem ince olarak kullanılabilir. Okutucu olarak I, İ sesi yerine kullanılır.