Başlarken

Bu modülde içerik analizi uygulamamızı artık tamamlıyoruz. Önceki modülde yaptığımız kodlamaları SPSS'e nasıl aktaracağımızı, SPSS ile frekans ve çapraz tabloları nasıl hazırlayacağımızı bu modülde öğreneceğiz. Bu sayede de içerik analizi raporumuza son şeklini vereceğiz. 

Etkinlik 1: SPSS Uygulamaları

Önceki modülde içerik analizi uygulamasının Excel üzerinde nasıl gerçekleştirileceğini öğrenmiştik. Bu modülde ise Excel üzerinde yaptığımız kodlamaları SPSS'e nasıl aktaracağımızı ve SPSS ile neler yapabileceğimizi temel düzeyde öğrenmeye çalışacağız. 

Aşağıdaki iki videoyu izleyin.

1.EXCEL'DEN SPSS'E VİDEOSU

2.SPSS UYGULAMALARI VİDEOSU VE PP'LER BURAYA GELECEK.

Etkinlik 2: Kodlayıcılar Arası Uyum
İçerik analizi uygulamasında kodlayıcılar arası uyum hesaplamalarının aslında bir çok yararından söz edebiliriz. Öncelikle ilk kodlayıcılar arası uyum hesaplaması kategorilerin hazırlanmasının hemen ardından yapılır. En az iki bağımsız kodlayıcı tarafından gerçekleştirilen kodlamada ortaya çıkan "büyük fark" kodlama kategorileriyle ya da kodlama kılavuzuyla ilgili sorunlara işaret eder. İlk yapılması gereken "dikkatle" bu sorunların neler olduğunu gözden geçirmektir. Eğer kodlamaya başlamadan kılavuzdaki bu sorunlar giderilmezse daha sonra buna müdahale etmek oldukça güç olacaktır. Bu ilk "sinyallerin" ya da "uyarı işaretlerinin" titizlikle ele alınması, her bir kategoriye ilişkin sorunların neden kaynaklandığının belirlenmesi gerekir. Genel olarak bu sorunlar kategorilerin birbirine yakınlığından, doğru tanımlanmamasından, kodlayıcılara yeterli açıklama yapılmamasından kaynaklanabilir. 

Kodlayıcılar arası uyum hesaplamasının kategorilerin düzenlenmesine ilişkin yararının yanında kodlayıcıların performansının değerlendirilmesi anlamında da önemli olduğu söylenebilir. Örneğin beş ayrı kodlayıcının bulunduğu bir çalışmada dört kodlayıcı arasındaki uyum oranı yüksek iken birinin düşük çıkması, birinin bir şeyleri yanlış, eksik, baştan savma yaptığını gösteriyor olabilir. 

İkinci kez kodlayıcılar arası uyum hesaplamasının yapıldığı nokta ise çalışmanın tamamlanmasıdır. SPSS tabloları oluşturularak rapor yazılmaya başlanmadan önce "son test" yapılarak kodlayıcılar arası uyum düzeyine bakılır. Burada bir sorun varsa rapor yazılmadan önce nereden kaynaklandığını belirlemek ve ihtiyaç duyulan düzeltmeleri yapmak gereklidir. Eğer kategorilerin belirlenmesinde ortaya çıkan sorunlar yeteri kadar çözümlenmemişse, bu son testte ortaya çıkacak değer bu sorunu daha büyük bir şekilde karşımıza çıkarabilecektir. Hatta hiç istemesek de uygulamayı yeni baştan düzenlemek gerekebilecektir.

Kodlayıcılar arası uyum hesaplamasında dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin bu etkinliğimizi aşağıdaki adımları izleyerek tamamlayın:

Kodlayıcılar arası uyum konusuna ilişkin aşağıdaki videoyu izleyin.

VİDEO VE PP BURAYA GELECEK

Ders kapsamında yürüttüğünüz çalışmaya ilişkin kodlayıcılar arası uyum hesaplamaları hakkında bilgi veriniz. Nerelerde nasıl sorunlarla karşılaştınız ve bunlara nasıl çözümler ürettiniz? Bu konuda kısa bir rapor hazırlayınız.

Etkinlik 3: Diğer Kaynaklar

Sosyal bilimler alanında en çok kullanılan istatistik programı SPSS'tir. Biz de Excel ile hazırlamış olduğumuz kodlamaları SPSS'e aktararak frekans ve çapraz tablolarını aldık. Böylece temel düzeyde hem Excel hem de SPSS uygulamalarını görmüş olduk. Aslında yaptığımız çalışmanın boyutlarına göre tüm işlemleri kağıt üzerinde elle yaptığımız çizimlerle, yalnızca Excel programı ile orada frekans ve çapraz tablolar oluşturarak ya da doğrudan SPSS programı ile gerçekleştirebiliriz. Bunun dışında başka bilgisayar programlarından da yararlanabiliriz. Veri girişi, frekans ve çapraz tablo almamıza yardımcı olabilecek her türlü bilgisayar programı bizim için kullanışlı olabilir.

Öte yandan kelime işlemci bilgisayar programları da içerik analizinde kullanılır. Örneğin yalnızca Word programını, özellikle de "bul ve değiştir" gibi komutları kullanarak içerik analizi uygulamaları gerçekleştirilebilir. 

Bunun dışında doğrudan içerik analizi uygulamalarında kullanabileceğimiz NVivo gibi programlardan da söz edebiliriz. 

Ayrıca yabancı dillerde o dillerin kelime ve cümle yapılarına özgü olarak hazırlanmış özel bilgisayar programları olduğunu ve bunlarla da içerik analizi uygulamalarının yapıldığını belirtmemiz gerekir. 

Bilgisayarla yapılan kodlamalarda da temel mesele; araştırma sorusunun doğru belirlenmesi, örneklemin doğru tespiti, metinlerin elektronik ortama aktarılması, içerik analizi uygulama kategorilerinin araştırmacı tarafından net bir şekilde tanımlanması şeklinde özetlenebilir. Yani bilgisayarla ya da herhangi bir programla içerik analizi yapmanın da temel koşulu yine problemin, araştırma alt sorularının, hipotezlerin, varsayımların, örneklemin, uygulama kategorilerinin araştırmacı tarafından belirlenmesidir.

Bilgisayar programları (şimdilik) hesap makinesi gibi değerlendirilebilir. Yani ne yapacağını ve nasıl yapacağını bizim belirlememiz gerekir.

Bu bağlamda internette YouTube gibi kanallarda ya da yazılı belgelerde yukarıda adı geçen bilgisayar programları ve özellikleri hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Last modified: Thursday, 17 July 2025, 3:07 PM